پیوند استخوان و کاربردهای آن

یکی از عارضه هایی که برای برخی از افراد رخ می دهد جوش نخوردن استخوان ها بعد از شکستگی است. در این موارد برای بهبود وضعیت و جوش خوردن استخوان ها می توانند از راهکار پیوند استخوان یا گرافت استخوان کمک بگیرند.

در پیوند استخوان دو تکنیک وجود دارد: یا صرفاً پیوند استخوان انجام شود و یا این که در کنار پیوند استخوان، تثبیت استخوان نیز انجام می گیرد. عمل تثبیت با استفاده از انواع پیچ ها و یا فیکساتورهای استاندارد انجام خواهد شد و هیچ عارضه ای در پی ندارد.

نحوه انجام پیوند استخوان به این صورت است که در ابتدا یک تکه از استخوان از بخش های دیگر بدن برداشت می شود و به بخشی از استخوان که جوش نخورده است، منتقل می شود. استخوانی که پیوند داده می شود، به تحریک و جوش خوردن استخوان ها کمک می کند.

مراحل پیوند استخوان یا گرافت

در پیوند استخوان، استخوان هایی که برداشت می شوند تا در بخش آسیب دیده پیوند بخورند، اگر به روش هایی غیر از انتقال استخوان با عروق خونی انتقال صورت گیرد، در ابتدا باید استخوان ها خرد شوند. خرد شده های استخوان به صورت تکه هایی هستند که ابعاد آن ها چند میلی متر است. سپس این تکه ها در فضای بین استخوان هایی که جوش نخورده اند قرار داده می شوند.

سلول هایی که در بخش استخوان های جوش نخورده وجود دارند به دلیل این که زنده هستند روی استخوان های پیوند زده شده رشد می کنند و آن بافت را به داخل خود جذب می کنند. بعد از جذب در این بخش، ساختار جدیدی شکل می گیرد و پیوند بین دو بخش استخوان جوش نخورده برقرار می شود.

در واقع به این صورت است که محل استخوان های جوش نخورده پر می شود و استخوان جدید، عاملی برای تحریک جوش خوردن آن ها می شود.

از طرف دیگر در داخل استخوان ها پروتئینی وجود دارد که بعد از پیوند، استخوان های جدید باعث می شوند که استخوان های اصلی برای رشد تحریک گردند. در نتیجه بعد از رشد، دو بخش استخوان ها به هم جوش می خورند.

چه زمانی پیوند استخوان انجام می شود؟

موارد کاربرد پیوند استخوان به شرح زیر است:

• در مواردی که شکستگی استخوان جزئی باشد و روند ترمیم آن صرفاً با پیوند استخوان امکانپذیر باشد.
• برای فردی که یک نوبت پیوند استخوان داشته است اما استخوان های او جوش نخورده اند، این اقدام باید مجدد تکرار شود.
• افرادی که با بیماری های مختلف در ناحیه استخوانی روبرو هستند و یا به سرطان مبتلا می شوند.
• ایمپلنت کردن دندان ها

عوارض پیوند استخوان

پیوند استخوان گرچه دارای مزایا و نتایج مثبت فراوانی است اما در مواردی می تواند با عوارض همراه باشد که خطرناک هستند. مثل:

• بروز خونریزی
• ایجاد عفونت
• لختگی خون
• بروز آسیب های مغزی
• ایجاد درد
• تورم و التهاب
• پس زدن استخوانی که پیوند زده شده است.

یکی از مهم ترین نکاتی که باید در نظر داشته باشید این است که در صورتی که این جراحی توسط یک جراح ارتوپدی خوب انجام شود احتمال بروز عارضه های خطرناک به کمترین میزان می رسد. بنابراین تخصص و مهارت پزشک ارتوپدی تاثیر بسیاری در نتیجه جراحی خواهد داشت.

مراقبت های بعد از پیوند استخوان

مهم ترین اقداماتی که باید بعد از جراحی انجام دهید از این قرار است:

• دوره نقاهت بعد از جراحی پیوند استخوان با توجه به میزان استخوانی که پیوند زده شده است و نیز با توجه به زخمی که ایجاد شده است، متغیر است. اما حداقل دو هفته و حداکثر سه ماه طول می کشد که دوره بهبودی تکمیل شود. در موارد اندکی به دلیل شرایط پیچیده و سختی که بیمار تجربه می کند ممکن است که دوره بهبودی بیش از سه ماه طول بکشد. اما در وضعیت طبیعی در کمتر از سه ماه روند بهبودی خاتمه می یابد.
• در هفته اول فعالیت های سنگین و پرفشار نداشته باشید و به اندازه کافی استراحت کنید تا به وضعیت طبیعی بازگردید.
• ممنوعیت انجام فعالیت های ورزشی سنگین برای بیماران تا پایان روند بهبودی
• رژیم غذایی بعد از پیوند استخوان در هفته های اولیه باید شامل غذاهای آبکی و نرم باشد. مثل انواع سوپ و آش ها.
• در طول دوره درمان استفاده از تمامی مواد دخانیات ممنوع است. در صورتی که سیگاری هستید یا الکل استفاده می کنید تا پایان دوره بهبودی، مصرف آن ها را متوقف کنید. زیرا این مواد از مهم ترین عوامل پس زدن استخوان های پیوند زده شده اند.

هزینه عمل پیوند استخوان

هزینه ای که برای جراحی پیوند استخوان باید پرداخت شود، بستگی به ناحیه ای که باید تحت عمل قرار گیرد و میزان و نوع مشکلی دارد که درگیر آن است. در کنار این موارد، مولفه های دیگری نیز تاثیرگذارند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• دستمزد پزشک
• نوع و شیوه عمل
• شدت اختلال پیش آمده
• ناحیه آسیب دیده و نیازمند به جراحی پیوند

در نهایت لازم است بگوییم که عمل پیوند، از حساسیت بالایی برخوردار است و باید توسط پزسکی متخصص در زمینه ارتوپد انجام پذیرد. در صورتی که پزشک به قدر کافی از تجربه و مهارت لازم برخوردار نباشد، ممکن است پیوند پس زده شود و نیاز به جراحی مجدد باشد. بنابراین پیش از هرگونه تصمیم گیری به خوبی تحقیق کنید تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری نمایید.