پیوند استخوان
پیوند استخوان، روش جراحی است که از استخوان پیوند زده شده جهت ترمیم و یا ساخت مجدد استخوان های آسیب دیده استفاده می شود. این روش، برای ترمیم استخوان های هر ناحیه ای از بدن قابل استفاده می باشد.
جهت انجام این روش، استخوان از مفصل ران، پاها و یا دنده ها گرفته می شود. در برخی موارد، امکان استفاده از استخوان اهدایی (از بدن فرد دیگری) نیز وجود دارد.
ساختمان اسکلت بدن از ماتریکس های استخوانی تشکیل شده است. ماده سختی که به استحکام استخوان کمک می کند. داخل ماتریکس، سلول های استخوانی وجود دارد. این سلول ها در صورت لزوم، به ترمیم و بهبود استخوان می پردازد.
زمانی که استخوان دچار شکستگی می شود، روند ترمیم آغاز خواهد شد. در صورتی که شکستگی جزئی باشد، سلول های استخوانی این شکستگی را ترمیم می کنند. در برخی موارد، شدت شکستگی به حدی خواهد بود که استخوان از دست می رود. در چنین شرایطی، استخوان بدون پیوند، ترمیم نخواهد یافت.
در طول پیوند استخوان، قسمت جدیدی از استخوان در ناحیه ای‌که نیاز به ترمیم است، قرار می گیرد. سلول های داخل استخوان جدید به استخوان قدیمی متصل خواهند شد.
پیوند استخوان اغلب به عنوان بخشی از روش های پزشکی می باشد. به عنوان مثال، زمانی که شکستگی بدی در استخوان ران اتفاق افتاده باشد، پیوند استخوان می تواند بخشی از روند بهبود باشد. ممکن است برشی در ران ایجاد شود تا قسمت کوچکی از استخوان ران برداشته شود تا به وسیله آن، عمل پیوند انجام گردد.
در برخی موارد، از مواد مصنوعی نیز می توان استفاده کرد، اما همانند پیوند استخوان نخواهد بود. این روش با بیهوشی عمومی انجام می شود.
چرا نیاز به پیوند استخوان می باشد؟
گاهی پیوند استخوان انجام می شود تا روند ترمیم و رشد استخوان ها، بنا به دلایل مختلف پزشکی، تسریع یابد. در برخی شرایط خاص نیز باید پیوند استخوان انجام شود. از جمله:
- شکستگی اولیه و این که پزشک احساس کند که استخوان بدون پیوند، ترمیم نخواهد یافت
- شکستگی قبلی که پیوند انجام نشده و به خوبی ترمیم نیافته
- بیماری های استخوانی مانند استئونکروز و یا سرطان
- جراحی فیوژن نخاع
- جراحی تعویض مفصل زانو و کمک به تسریع رشد استخوان های اطراف
پیوند استخوان، چارچوبی را برای رشد استخوان‌های زنده و جدید فراهم می کند. ران ها، زانوها و نخاع از جمله نواحی شایع برای پیوند استخوان هستند، اما گاهی ممکن است نیاز به انجام پیوند در سایر قسمت های بدن نیز باشد.
حتما در خصوص استفاده از استخوان اهدایی و یا استخوان سایر نواحی با پزشک مشورت داشته باشید. در صورتی که از استخوان های بدن خود بیمار استفاده شود، نیاز به انجام جراحی و برداشت استخوان می باشد. در صورتی که در استخوان اهدایی، چنین چیزی نیست.
آیا پیوند استخوان عوارضی را به همراه دارد؟
پیوند استخوان، روش ایمنی است اما با این حال، احتمال بروز عوارض وجود دارد. مواردی از قبیل: عفونت، خونریزی، لخته شدن خون و یا آسیب های عصبی.
گاهی ممکن است استخوان بعد از پیوند، روند ترمیم خوبی نداشته باشد. احتمال بروز عوارض به مواردی از قبیل شرایط پزشکی و یا سن بیمار بستگی دارد.
به عنوان مثال، ممکن است استخوان در افراد سیگاری و یا دیابتی روند ترمیم خوبی نداشته باشد. توصیه ما این است که حتما در خصوص این قبیل موارد، قبل از جراحی با پزشک صحبت شود.
آمادگی قبل از پیوند استخوان
قبل از جراحی، مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آسپیرین باید قطع شوند تا از بروز خونریزی پیشگیری به عمل آید.
افراد سیگاری، باید استعمال دخانیات را کنار بگذارند تا به تسریع روند بهبودی کمک شود.
در صورتی که نیاز به رعایت مورد خاصی باشد، از طرف پزشک اعلام خواهد شد.
معمولا قبل از جراحی، تست های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن و MRI انجام می شود.
از خوردن و آشامیدن مواد غذایی از نیمه شب قبل از جراحی باید خودداری شود.
در طول پیوند استخوان چه اتفاقی می افتد؟
جزئیات روند انجام جراحی به دلیل انجام آن بستگی دارد.
در طول جراحی، علائم حیاتی بیمار مانند ضربان قلب و فشار خون کنترل می شود.
بعد از پاکسازی ناحیه مورد نظر، برشی بر روی پوست و ماهیچه های اطراف استخوان ایجاد می شود.
گرافت استخوان ما بین دو قطعه استخوانی که باید رشد کنند، قرار داده می شود. در برخی موارد، نیاز است تا استخوان با استفاده از پیچ های خاصی محکم شود.
هر گونه ترمیم مورد نیاز نیز انجام خواهد شد.
لایه ای از پوست و ماهیچه های اطراف استخوان به روش جراحی بسته می شوند و در صورت لزوم، اطراف استخوان نیز برداشته خواهد شد.
نکات بعد از پیوند استخوان
- توصیه می‌شود در خصوص مراقبت های بعد از جراحی پیوند استخوان با پزشک صحبت شود.
- ممکن است بیمار بعد از جراحی کمی احساس درد داشته باشد که با مصرف داروهای مسکن کنترل خواهد شد.
- بلافاصله بعد از جراحی، بیمار می تواند رژیم غذایی نرمال خود را داشته باشد.
- ممکن است بعد از جراحی، تست های تصویربرداری مانند اشعه ایکس انجام شود تا از موفقیت این روش اطمینان حاصل گردد.
- بسته به میزان آسیب و شرایط پزشکی، بیمار می تواند همان روز به منزل برگردد.
- تمامی نکات و مراقبت ها در اختیار بیمار قرار خواهد گرفت.
- توصیه می شود برای مدتی از حرکت دادن ناحیه مورد نظر خودداری شود. ممکن است نیاز به استفاده از آتل باشد.
- از وارد آمدن وزن و فشار به ناحیه مورد نظر باید خودداری شود.
- معمولا فیزیوتراپی به منظور تقویت قوای عضلانی و بهبود دامنه حرکتی در نظر گرفته خواهد شد.
- مصرف داروهایی به منظور پیشگیری از لخته شدن خون تجویز خواهد شد. البته ممکن است مصرف برخی داروها قطع شوند، چرا که ممکن است با روند ترمیم استخوان تداخل پیدا کنند.
- توصیه می شود بیمار رژیم غذایی سرشار از کلسیم و ویتامین D داشته باشد، دو ماده ای که برای ترمیم استخوان ضروری هستند.
- استعمال سیگار و دخانیات باید بعد از جراحی کنار گذاشته شوند.
- احتمال مشاهده ترشح از بخیه ها وجود دارد. این مورد کاملا طبیعی است اما اگر شدت بگیرد، باید پزشک را در جریان قرار داد.
- در صورت مشاهده علایئی از قبیل قرمزی، تورم و یا تشدید درد، باید به پزشک مراجعه کرد.
- بیمار باید بعد از جراحی، به مطب مراجعه کند. گاهی نیاز است بخیه ها یک هفته بعد از جراحی کشیده شوند.
- تست اشعه ایکس نیز روند ترمیم را به خوبی نشان خواهد داد.
در پایان این که…
جراحی پیوند استخوان، می تواند بخشی از روند ترمیم روش های پزشکی از جمله جراحی تعویض مفصل باشد. در این روش، استخوان های آسیب دیده در پی تروما و یا مشکلات مفصلی، در جای خود ثابت خواهند شد.
استخوان می تواند از سایر نواحی بدن خود فرد و یا از بدن فرد دیگری که استخوان اهدایی نام دارد، گرفته شود. این استخوان، چارچوبی را برای رشد استخوان های جدید و زنده فراهم می کند.
با تشکر از گروه سایت دکتر نیما یگانه متخصص جراحی ارتوپد در دزفول
0 دیدگاه