علائم پارگی رباط صلیبی

 

رباط صلیبی زانو

مفصل زانو جزو پیچیده ترین اندام بدن محسوب می شود. این ساختار پیچیده از استخوان، تاندون، رباط و سایر بافت ها تشکیل شده است. عملکرد این عضوها به صورتی است که به هم کمک می کنند تا فرد بتواند راه برود. بافت بسیار محکمی به اسم رباط وجود دارد که وظیفه آن نگهداری استخوان ها است.

رباط های زانو در حالت کلی به 4 دسته اصلی تقسیم می شوند. این رباط ها مانند تناب بسیار محکم هستند. هدف آن ها نگه داشتن استخوان ها در کنار یکدیگر است که موجب ثابت ماندن زانو هم نیز می شود.

چهار رباط اصلی زانو شامل:

• رباط متقاطع قدامی (ACL)
• رباط متقاطع خدامی (PCL)
• رباط کلترال داخلی (MCL)
• رباط کلترال خارجی (LCL)

رباط صلیبی زانو به عنوان مهم ترین رباط زانو شناخته شده است. این رباط ها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

• رباط صلیبی قدامی: این رباط دقیقا وسط زانو قرار دارد و جزو مهم ترین رباط های زانو به حساب می آید. رباط صلیبی قدامی موجب اتصال استخوان ران به استخوان ساق پا می شود و به تثبیت مفصل زانو کمک می کند.
• رباط صلیبی خلفی: عملکرد رباط صلیبی خلفی مانند رباط صلیبی قدامی است که باعث اتصال استخوان ران به استخوان ساق پا می شود. لازم است بدانید که این رباط نسبت به رباط صلیبی قدامی بزرگ تر و قوی تر است؛ اما با این حال احتمال پارگی در این رباط هم نیز وجود دارد.

در ادامه به توضیحاتی درباره رباط های جانبی زانو می پردازیم:

• رباط کلترال داخلی: عملکرد این رباط به منظور اتصال استخوان ران پا به قسمت داخلی استخوان ساق پا است.
• رباط کلترال خارجی: عملکرد این رباط به منظور اتصال استخوان ران پا به استخوان نازک نی (استخوانی در کنار استخوان ساق پا) است.

مقایسه پارگی و دررفتگی

از دیگر آسیب هایی که ممکن است برای رباط زانو پیش آید، دررفتگی رباط زانو است. لازم است بدانید که رباط های صلیبی قدامی در بیشتر اوقات در معرض پارگی قرار نمی گیرند بلکه به دلیل فشاری که به این رباط ها وارد می شود دچار دررفتگی می شوند.

علائم پارگی رباط صلیبی

در بدن هر انسان دو رباط صلیبی قدامی و خلفی در ناحیه زانو وجود دارد که نقش موثری در نحوه حرکت کردن آن ها ایفا می کند. رباط صلیبی قدامی در نقطه مرکز زانو قرار دارد و ساق پا را هنگام چرخیدن و حرکت رو به جلو تحت کنترل می گیرد. رباط صلیبی دیگر که با نام خلفی شناخته می شود نیز در مرکز زانو است اما با نقشی متفاوت در حرکت فرد. رباط صلیبی خلفی می تواند حرکت رو به عقب ساق پا را کنترل نماید.

هر یک از این دو رباط صلیبی که پاره شوند، می توانند موجب بروز درد و ناراحتی هایی برای فرد شوند که در ادامه به آن ها می پردازیم.

نشانه های پارگی رباط صلیبی چیست؟

علائم مختلفی برای پارگی رباط صلیبی وجود دارد اما برخی از شایع ترین آن ها به شرح زیر می باشد:

• احساس درد شدید و ناگهانی در ناحیه زانو
• بروز تورم در قسمت آسیب دیده
• پریدن و فرود آمدن با زانوی خم شده
• احساس کشیدگی زانو حین راه رفتن و تردد در پله ها
• محدود شدن دامنه حرکتی زانو
• عدم توانایی در تحمل وزن بدن
• بروز بی حسی در مفاصل و سفت شدن آن ها

می توان آسیب ناشی از پارگی رباط صلیبی را از خفیف به شدید، سطح بندی کرد.

پارگی خفیف رباط صلیبی؛ معمولا در این درجه از عارضه، رباط زانو پاره نمی شود و دردی که برای آن احساس می شود، درحد یک رگ به رگ شدن خفیف می باشد. اما همین رگ به رگ شدن می تواند زانو را مستعد ابتلا به خطرات جدی تر کند.

پارگی متوسط رباط صلیبی؛ در این نوع پارگی علائمی مانند تورم و کبودی بیشتر مشاهده می شود و حرکت مفاصل، همراه با درد می باشد.

پارگی شدید رباط صلیبی؛ زمانی رخ می دهد که زانو به طور کامل پاره شود و موجب تورم و خونریزی در پوست گردد. در این شرایط، مفصل نمی تواند فشار ناشی از وزن بیمار را تحمل نماید. شاید جال باشد که بدانید در این نوع از پارگی رباط، به علت آسیب دیدن تمامی فیبرهای درد در هنگام پاره شدن، دردی احساس نمی شود.

چه فعالیت هایی موجب آسیب دیدگی یا پارگی رباط صلیبی زانو خواهند شد؟

انجام برخی فعالیت ها ممکن است احتمال پارگی رباط صلیبی زانو فرد را افزایش دهد. در ادامه به چند مورد آن می پردازیم:

• پرش از ارتفاع و فرود با زانو
• بازی روی سطح چمن مصنوعی
• کشیدگی بیش از حد زانو
• پیچ خوردگی زانو
• درست استفاده نکردن از تجهیزات ورزشی به صورتی که اتصالات آن به درستی انجام نشده باشد.
• تغییر جهت ناگهانی مسیر
• توقف ناگهانی در حین حرکت
• وارد شدن ضربه مستقیم به زانو
• استفاده از کفش های نامناسب

پیشگیری از آسیب به رباط های صلیبی زانو

ورزشکاران بیشتر از افراد دیگر در معرض پارگی رباط صلیبی زانو هستند. فیزیوتراپ ها و مربی ها به ورزشکاران  دستورالعمل هایی برای کاهش خطرهای احتمالی ارائه می دهند مانند تمریناتی که موجب تقویت ماهیچه های پا می شود. این تمرینات به فرد کمک می کند تا قدرت عضلانی بالایی داشته باشد.

از علائم پارگی رباط صلیبی به راحتی عبور نکنید!

چنانچه هر یک از علائم فوق برای شما رخ داد، بهتر است یک متخصص ارتوپد خوب بیابید و در اسرع وقت به او مراجعه نمایید. ممکن است با گذشت زمان، درد ناشی از این مشکلات کم شود و یا از بین برود اما باید بدانید که همیشه، محو شدن دردها نشان دهنده رفع خطر و آسیب دیدگی نمی باشد. از طرفی ممکن است علائم محو نشوند و برعکس تا حد بالایی تشدید یابند.

در هر صورت، مشکلی که در زمان مناسب رفع نشود، می تواند خطرات شدیدتری را در آینده به همراه داشته باشد. بنابراین لازم است هر اقدامی که برای بهبودی خود می کنید، با تشخیص پزشک باشد.

اگر به هر دلیلی امکان مراجعه به ارتوپد برای شما وجود ندارد، لازم است تا زمان دسترسی به پزشک، نکات زیر را در نظر داشته باشید.

• استفاده از کمپرس یخ
• بانداژ و زانوبندهای طبی
• استراحت دادن به زانو به مدت 2 تا 3 روز
• گرم نکردن و پرهیز از ماساژ زانو
• بالا نگه داشتن زانو برای جلوگیری از ورم کردن
• و …

اهمیت درمان به موقع رباط صلیبی

بسته به شرایط بیمار، شدت علائم و دردی که فرد متحمل می شود، روش های مختلفی برای درمان وجود دارد. انتخاب بهترین روش درمان برای رفع این مشکل بر عهده متخصص ارتوپدی است که برای درمان نزد او مراجعه می نمایید. معمولا برای تشخیص پارگی رباط صلیبی، معاینات فیزیکی و برخی روش هی عکس برداری استفاده می شود تا پزشک با اطمینان کامل بتواند روند درمانی مناسبی را تجویز کند.

انواع روش های درمانی که برای پارگی رباط صلیبی وجود دارد عبارتند از:

• دارو درمانی
• فیزیوتراپی
• اوزون تراپی
• ورزش کردن
• تزریق PRP
• استفاده از زانوبند

جراحی نیز یکی از روش های درمان پارگی رباط صلیبی است اما به ندرت نیاز به آن می شود. زمانی برای درمان پارگی رباط صلیبی یک بیمار از روش جراحی استفاده می گردد که سایر روش های فوق، تغییری در وضعیت او ایجاد نکنند.

راه کار های درمانی

راه کارهای درمانی به میزان شدت آسیب دیدگی بستگی دارد و در افراد مختلف می تواند متفاوت باشد. در برخی موارد میزان آسیب به حدی است که فرد مجبور به انجام جراحی می شود؛ اما در بعضی موارد دیگر می توان با رعایت یک سری نکات مفصل را به حالت طبیعی برگرداند. روش های اولیه درمان شامل:

• استراحت: در این حالت باید از قرار دادن وزن اضافی بر روی زانو جدا خودداری کرد و برای راه رفتن بهتر است از عصا استفاده شود.
• بانداژ: بانداژ کردن به منظور محکم بستن می باشد. بیمار می تواند با وسیله هایی مانند باند یا تسمه برای جلوگیری از تورم، زانوی خود را ببندد.
• استفاده از سرما: استفاده از کمپرس یخ بر روی زانو به منظور کاهش درد بسیار توصیه می شود. انجام این کار به صورت 3 الی 4 ساعت یکبار در روز به مدت 20 دقیقه است. تکرار این روش به مدت 2 الی 3 روز پس از شروع درد می تواند به روند کاهش درد بیمار بسیار کمک کند.
• استفاده از زانو بند: زانو بندهای طبی می توانند میزان شدت آسیب ها را کاهش دهند.
• انجام ورزش های سبک: انجام تمرینات ورزشی سبک و کششی موجب تقویت عضلات می شود که در این صورت احتمال بروز درد در فرد کاهش می یابد.
• استفاده از دارو: با توجه به تجویز پزشک می توان از مسکن های ضد التهاب استفاده کرد. قرص هایی مانند ادویل، الو و مترین می تواند موجب کاهش درد و التهاب زانو شود. اما لازم به ذکر است که این قرص ها می توانند عوارض جانبی هم نیز داشته باشند.
• بالا نگه داشتن زانو: قرار دادن یک بالشت زیر زانو به هنگام نشستن و دراز کشیدن می تواند بسیار به روند بهبودی بیمار کمک کند.

کلام اخر

همانطور که گفتیم بسته به شدت بیماری هر فرد، روش درمانی متفاوتی نیز برای درمان او در نظر گرفته می شود. اما دقت کنید پزشکی که برای این مشکل انتخاب می نمایید تجربه کافی را داشته باشد. بی تجربگی و عدم برخورداری از سابقه مطلوب می تواند خطرات جبران ناپذیری برای فرد به دنبال داشته باشد.

اگر ساکن دزفول هستید، می توانیم بگوییم که دکتر نیما یگانه یکی از متخصصانی هستند که به عنوان بهترین ارتوپد در دزفول مشغول به فعالیت می باشند و با سابقه درخشانی که در جراحی های پزانو دارند، می توانند انتخاب مناسبی برای شما باشند.